Kto z nas nie chciałby wsiąść na konia i pogalopować w dal…. czuć ciepło końskiego ciała, wiatr we włosach, wolność, swobodę…… niestety nie wszystkim dana jest możliwość doświadczenia tej przyjemności. Jedni boja się ze względu na wielkość konia, inni nie maja możliwości odwiedzenia stajni ze względu na odległość, czy względy finansowe, a jeszcze inni maja ograniczenia zdrowotne uniemożliwiające im taki kontakt.
Hipoterapia, jest metoda terapii z udziałem koni. Jest to metoda rehabilitacji psychoruchowej dzieci, dzięki której łatwiej pokonują lęki, budują więzi, wyrażają swoje emocje i komunikują się ze światem. Hipoterapia jest przeznaczona głównie dla dzieci. Pomaga w terapii autyzmu, zespołu Aspergera, zespołu Downa, porażenia mózgowego, ale także w pokonywaniu problemów ruchowych związanych z zaburzeniami napięcia mięśniowego, czy nieprawidłowym wzorcem chodu. Również dzieci w pełni zdrowe, poprzez regularny kontakt z końmi nabywają wiele umiejętności w zakresie rozwoju emocjonalnego oraz ruchowego, uczą się panować nad swoim ciałem, staja się bardziej sprawne ruchowo, wyciszają się, zaczynają kontrolować swoje emocje, stają się bardzie opiekuńcze.
W ramach hipoterapii dzieci obcują z końmi – głaszczą je, dotykają, wykonują czynności pielęgnacyjne, np. szczotkowanie. Po oswojeniu z wielkością zwierzęcia dziecko dosiadać go i rozpocząć jazdy bez użycia siodła. Dzięki temu ma bezpośredni kontakt z ciałem konia, może lepiej wyczuć jego ruchy, co sprzyja procesowi terapii. Czasami ze względu na lęk przed wielkim zwierzęciem kontakt ten ogranicza się tylko do karmieni, głaskanie, bycia blisko ale, sama obecność zwierzęcia i przezwyciężenie strachu przed nim działa terapeutycznie. Podczas każdych zajęć oddziałuje się na sferę emocjonalną, psychiczną oraz fizyczną dziecka.
Zajęcia odbywają się na świeżym powietrzu w atmosferze spokoju, co ma również bardzo ważne znaczenie w nabywaniu odporności dzieci. Hipoterapia przeprowadzana jest najczęściej w okresie wiosenno-letnim, ze względu na utrzymanie komfortu cieplnego małych jeźdźców oraz możliwość korzystania z zewnętrznych wybiegów dla koni. Jednak przy odpowiednim doborze stroju również zima może być dobrą porą roku na udział w zajęciach z końmi.
Nieoceniony jest wpływ hipoterapii na wspieranie rozwoju dzieci:
1. Chorych na autyzm – w związku z tym, że spektrum zaburzeń autyzmu charakteryzuje stereotypia zachowań, dzieci z tym zaburzeniem potrafią odnaleźć „wspólny język” z końmi, które w pewien sposób wykazują wiele podobieństw w sposobie reagowania na bodźce. Dzięki otworzeniu takiego kanału porozumiewania się, mali pacjenci często wychodzą ze świata własnych przeżyć i zaczynają czynić postępy w kwestii komunikacji i wyrażania własnych uczuć.
2. O nieprawidłowym wzorcu chodzenia – jazda na koniu może pomóc również dzieciom samodzielnie chodzącym, jednak o nieprawidłowym sposobie poruszania się. Przyjęcie odpowiedniej postawy podczas siedzenia na koniu, wymaga zaangażowania głębokich mięśni brzucha oraz mięśni przykręgosłupowych, które są mobilizowane w sposób automatyczny. Ten sam mechanizm jest wykorzystywany w przypadku dzieci niechodzących.
3. Z zespołem Downa, ze stwardnieniem rozsianym, z neuropatią, z porażeniem mózgowym, ze skoliozą, po amputacjach, z upośledzeniem umysłowym dowolnego stopnia i wielu innych.
Dobór odpowiedniego konia umożliwia bezpieczne i właściwie przeprowadzenie hipoterapii. Pożądane u niego cechy charakteru to posłuszeństwo, spokojny temperament, cierpliwość, mała tendencja do płoszenia się, ufność i łagodność. Ważny jest również harmonijny i prawidłowy chód zwierzęcia, który pozwala na utrwalanie prawidłowych wzorców chodzenia u uczestników terapii.
Na przestrzeni rozwoju psychologii dziecięcej coraz bardziej dostrzegano korzystny wpływ kontaktów ze zwierzętami, bliskości z naturą, czerpania spokoju i wyciszenia poprzez przebywanie ze zwierzętami. Coraz prężniej rozwija się nurt psychologii oparty na kontaktach ze zwierzętami, zwany zooterapią. Jedna z jej odgałęzi jest właśnie hipoterapia.
Matewriał został opracowany przez specjalistów z Niepublicznego Przedszkola z Oddziałami Integracyjnymi Norlandia w Kętach.